۱۰ کتاب‌ خوب برای نونهالان

۱۰ کتاب‌ خوب برای نونهالان
بعد از معرفی نیازها و ویژگی‌های رشد نونهالان، تعدادی از کتاب‌های مناسب برای این گروه سنی را در اینجا پیشنهاد می‌کنیم. اغلب این کتاب‌ها از سوی شورای کتاب کودک توصیه شده‌اند. معیارهایی چون کتاب‌های داستانی خوش‌خوان، مضمون‌هایی چون کنترل احساسات، مهارت‌های زندگی، مشارکت گروهی، تجربه استقلال و آشنایی با مفاهیم تاریخی، اجتماعی و ارتباط با جنس مخالف در این معرفی لحاظ شده‌اند.

۱. مجموعه  ۱۰ جلدی اولین تجربه‌های تو

گروه سنی: 3-9 سال
مجموعه کتاب‌های اولین تجربه‌های تو با زبانی شاد و ساده کودکانی را که قرار است برای اولین بار کارهایی را انجام دهند، به خوبی با شرایط جدید و ویژگی‌هایش آن کار آشنا می‌کند. از این مجموعه کتاب‌های در بیمارستان، در مطب دکتر، تولد نوزاد جدید، در آرایشگاه، در استخر شنا، اولین روز مدرسه، سوار شدن به هواپیما، رفتن به خانه جدید، رفتن به دندانپزشکی و سگ جدید منتشر شده است.

نشر افق، قدیانی و غنچه این مجموعه کتاب را منتشر کرده‌اند. نویسندگان شامل آن سی واردی و نیکولا اسمی و مترجم‌ها حسین فتاحی و زهرا ملک‌محمدی هستند.

۲. کتاب اذیتم نکن

گروه سنی: 6-9 سال
این بسیار خوب و کامل به اشکال مختلفی که ممکن است کودکان مورد قلدری قرار گیرند می‌پردازد.
هر صفحه شامل تصاویری است که به همراه متن اطلاعات خوبی را به کودکان مخاطب این کتاب منتقل می‌کند. در این کتاب علاوه بر موضوعات قلدری و اذیت‌کردن، به واکنش‌های فیزیکی و روانی کودکانی که اذیت شده‌اند نیز می‌پردازد، مواردی مانند از دست دادن اشتها یا بی‌خوابی. این کتاب شخصیت داستانی ندارد اما تصاویر و متن به شکلی است که کودک را به ادامه خواندن کنجکاو می‌کند.

کتاب را پت توماس نوشته، سارا وطن‌آبادی آن را ترجمه کرده و نشرهای افق، فنی ایران و نردبان آن را چاپ کرده‌اند.

۳. مجموعه داستانی ۸ جلدی رامونا

گروه سنی: 7-12 سال
در هر جلد این مجموعه اتفاقاتی در خانه خانواده کوییم‌بی رخ می‌دهد و محوریت داستان را تشکیل می‌‌دهند. رامونا داستان کودکی جستجوگر است، داستانی است که با علاقه آن را می‌خوانید و با ماجراهایش همراه می‌شوید. رامونا کودکان و حتی بزرگسالان را مشتاق می‌کند تا هیجانات، ترس‌ها و شادی‌هایش را دنبال کنند.
در هر جلد مجموعه کتاب، رامونا بزرگ‌‌تر و با مشکلات و اتفاقات متفاوتی روبه‌‌رو می‌‌شود. هشت جلد کتاب شامل رامونا و بیزس (رامونا و خواهرش) ، رامونای آتیش پاره، رامونای شجاع شجاع، رامونا و پدرش، رامونا و مادرش، رامونای هشت ساله، رامونا همیشه راموناست و دنیای رامونا است.

کتاب‌ها به نویسندگی بورلی کی‌یری، ترجمه پروین علی‌پور، مژگان کلهر، مهرداد فلاح و متین پدرامی است و افق آن‌ها را منتشر کرده است.

۴. کتاب درخت خاطره

گروه سنی: 6-9 سال
داستانی لطیف با موضوع دوستی و غم از دست‌دادن دوست و زنده نگه‌داشتن خاطراتش است. موضوع داستان مرگ و غم از دست دادن عزیزان یا حتی از دست دادن یک جانور خانگی یا حتی غم و اندوه به خاطر چیزی ساده برای کودک مانند یک اسباب بازی گمشده است که نویسنده توانسته به سادگی این موضوع را روایت کند. در این داستان به ظاهر ساده مراحل سوگواری گفته شده است. 

نویسنده کتاب بریتا تکنتراپ و مترجم آن مهرنوش پارسانژاد است و نشر با فرزندان آن را منتشر کرده است.

۵. کتاب ماجرای انیمیشن

گروه سنی: 9-12 سال
بسیاری از ایرانیان می‌دانند که نقش بز متحرک بر روی سفال شهر سوخته نشانه‌ای از اولین پویا نمایی‌های جهان به شمار می‌آید. نقش‌های ساده خطی، همانند نقش همین بز شهر سوخته برای کودکان جذابیت دارد و شبیه نقاشی‌های اولیه خودشان است. سمیه صوفیان در کتاب ماجرای انیمیشن دست به ابتکار عمل جالبی زده است. به این صورت که یک بز راوی کتاب است که با خصوصیات بز، حیوانی پر تحرک و با بن مایه طنز سعی دارد اطلاعات را به دقیق‌ترین شکلی به مخاطب ارائه دهد.

کتاب با شرح معنای واژه انیمیشن و دیگر مترادف‌هایش شروع شده و با ارائه مختصات جغرافیایی زادگاهش که همان شهر سوخته باشد ادامه می‌یابد. نشر هوش ناب کتاب را به بازار عرضه کرده است.

۶. مجموعه ۳ جلدی لطیفه‌های سروته

گروه سنی: 7-9 سال
کتاب «لطیفه‌های سر و ته» را اگر دلتان خواست سر و ته بخوانید! اصلا سر و ته بگیرید دست‌تان، از آخر شروع‌اش کنید و در آغاز تمامش کنید! در این سه کتاب، کودکان می‌خندند، موقعیت‌های متفاوتی را تجربه می‌کنند و یک عالمه لطیفه می‌خوانند که نمونه‌اش را، پیش از این شنیده‌اند، خوانده‌اند و شاید نخستین‌بارشان باشد که می‌خوانند. کتاب مجموعه‌ای از لطیفه‌های خوب را برای کودکان گردآوری کرده است.

کتاب پارک این کتاب را با نویسندگی نرگس جاجرودی منتشر کرده است.

۷. کتاب دیگر سکوت نمی‌کنم

گروه سنی:‌ 10-12 سال
کتاب به موضوع آزار جنسی کودکان توسط اعضای خانواده می‌پردازد. رژینا دانش‌آموزی خوب اما بسیار ساکت است، چون رازی در دل دارد. این داستان می‌تواند بهانه‌ای برای آغاز گفتگو با کودکان در مورد سواستفاده جنسی باشد و یا این‌که به کودکان این پیغام را برساند که بزرگسالان امنی وجود دارند که می‌توانند به صحبت‌های آن‌ها در این زمینه گوش دهند.

این کتاب برای گروه سنی ۷ تا ۹ سال نیز مناسب است؛ اما به توصیه کارشناسان چون تشخیص رازداری از بیان آزار جنسی (به عنوان یک راز) برای کودکان پیش از ۹ سال دشوار است، بهتر است در گروه‌های سنی پایین‌تر گفته شود همه موضوعات را باید گفت و رازی وجود ندارد و برای گروه‌های سنی بالاتر می‌توان تفاوت راز خوب و بد را توضیح داد.

کتاب را شانون ریگز نوشته، جواد کریمی آن را ترجمه کرده و ناشر آن فنی ایران است.

۸. مجموعه ۴ جلدی وقتی ما نیستیم

گروه سنی: 9-12 سال
مجموعه وقتی ما نیستیم یک فانتزی است؛ مکان، مدرسه و شخصیت‌ها سرایدار و ابزار و لوازم آزمایشگاه مدرسه‌اند. مجموعه شامل  کتاب‌های اژدهای آزمایشگاه، آتشفشان آزمایشگاه، ماجراجوی آزمایشگاه و رئیس آزمایشگاه است. در این داستان‌ها به موازات تلاش برای ایجاد لذت و سرگرمی، مقداری هم آموزش در کار تزریق شده. شاید هم بعد از خواندن داستان‌ها، بچه‌ها جور دیگری به آزمایشگاه مدرسه‌شان نگاه کنند!

این مجموعه را آویسا شرفی فارغ‌التحصیل رشته الکترونیک نوشته و ناشر آن میچکا است.

۹. به پروژه خلاقیت خوش آمدید

گروه سنی: ۹-۱۲ سال
کتابی است پر از داستان و شعر فعالیت‌محور و هدف آن انگیزه‌دادن و جسارت‌بخشیدن به نونهالانی است که نوشتن و داستان‌نویسی را دوست دارند. هر بخش با طرحی شروع می‌شود که می‌تواند شامل چند جمله ایده اولیه داستان، یک تصویر یا چند بیت شعر باشد. در ادامه هر طرح پاسخ‌های نویسندگان و تصویرگران به شکل داستان، تصویرگری یا کمیک استریپ، بنا به ذوق و سلیقه هر کدام، قرار دارد. از نیمه کتاب به بعد فقط طرح‌ها قرار دارند و خوانندگان خود می‌توانند دست‌به‌کار شوند و خلاقیت‌های خود را نشان دهند.

نویسنده کتاب کلبی شارپ، مترجم بیتا ابراهیمی و ناشر شهر قلم است.

۱۰. مطلقا تقریبا

گروه سنی: 10-12 سال
داستان پسری ۱۰ ساله است به نام آلبی که در هیچ چیزی بهترین نیست. اما پرستار جدیدش که دانشجوی هنرست و معلم ریاضی‌اش در مدرسه جدید به او کمک می‌کنند که توانایی‌هایش را بشناسد و خود را همانطور که است، بپذیرد و اعتماد به نفس پیدا کند. این کتاب می‌تواند به کودکانی که در یادگیری مشکل دارند و در بین همسالانشان محبوب نیستند کمک کند.

لیزا گراف نویسنده این کتاب است و فریده خرمی مترجم آن. نشر پیدایش هم آن را به‌چاپ رسانده است.