۱۰ رمان سیاسی در ادبیات
1984 اثر جورج اورول
پادآرمان‌شهر اورول که در سال 1949 منتشر شد، بیانیه سیاسی شاخصی در رد نظام‌های تمامیت‌خواه و نیز کمونیسم است. جورج اورول در این کتاب، آیندهای را برای جامعه زمان خویش به‌تصویر میکشد که در آن خصوصیاتی همچون تنفر نسبت به دشمن و علاقه شدید نسبت به برادر بزرگ، ناظر کبیر رهبر حزب با شخصیت دیکتاتوری، وجود دارد. این رمان به عنوان مبنایی برای تبلیغ تلویزیونی شرکت اپل قرار گرفت که مکینتاش را در سال 1984 معرفی کرد.
دنیای قشنگ نو اثر آلدوس هاکسلی
این کتاب هاکسلی در سال 1932 منتشر شده و عنوان آن از نمایشنامه طوفان اثر شکسپیر گرفته شده است. داستان دنیای قشنگ نو در سال 2540 و در شهر لندن اتفاق می‌افتد. تنها یک حکومت جهانی وجود دارد و بر تمام ساکنان زمین، که از جنین‌های شبیه‌سازی‌شده به وجود آمده‌اند، مسلط است. شعار اصلی لذت‌بردن و شاد بودن است. روانشناسیِ شادزیستن قاموس و مذهب اصلی شده است. همه چیز تغییر کرده و حالا آدم‌ها تنها در چهار نوع به دنیا می‌آیند: آلفاها، بتاها، گاماها و اپسیلون‌ها. حتی در این دنیای کاملا پیشرفته نیز نظام طبقاتی همچنان حاکم است و این چهار دسته انسان بر اساس هوش و کارایی ذهنی مقام بالاتری دارند.
فارنهایت 451 اثر ری بردبری
فارنهایت 451، رمان پادآرمان‌شهری دیگری است که اولین بار در سال 1953 منتشر شد و بهترین اثر نویسنده آمریکایی آن ری بردبری شناخته شده است. داستان در شهری نامشخص در آیندهای دور اتفاق می‌افتد. گای مونتاگ، قهرمان داستان، یک آتش‌نشان است که کارش سوزاندن خانه‌هایی است که در آن کتاب‌هایی کشف شده است. اما از نقش خود در از بین‌بردن دانش منصرف می‌شود و در نهایت شغل خود را ترک می‌کند و به حفظ نوشته‌های ادبی و فرهنگی متعهد می‌ماند. موضع‌گیری رمان در برابر سانسور و دفاع از ادبیات که هم برای انسانیت افراد و هم برای تمدن ضروری است ستایش شده است.
کشتن مرغ مقلد اثر هارپر لی
خانم هارپر لی را یکی از تأثیر گذارترین نویسندگان می‌دانند که تنها با یک رمان منتشرشده مشهور شد، البته تا وقتی که درست پیش از مرگش در سال 2015 دنباله جنجال‌برانگیز همان تک‌رمان انتشار یافت. کشتن مرغ مقلد در 1960 چاپ شد و بلافاصله در فهرست ادبیات کلاسیک قرار گرفت. این رمان به نژادپرستی در آمریکای جنوبی از نگاه معصومانه دختر باهوش و جوانی به نام جین لویس (اسکات) فینچ می‌پردازد. شخصیت‌های نمادین این رمان به ویژه پدر جین، آتیکوس فینچ، که وکیل دلسوزی‌ست در زمانی که تنش‌های زیادی درباره نژادپرستی در آمریکا در جریان بود به الگویی تبدیل شدند و در تغییر دیدگاه‌ها تا حد زیادی مؤثر بودند.
این رمان جایزه پولیتزر ادبی را در 1961 دریافت کرد و فیلمی که از روی آن ساخته شد در سال 1962 جایزه اسکار را به خاطر داستان و شخصیت‌پردازی آن و نیز اثربخشی بر فضای اجتماعی آمریکایی از آن خود کرد.
سرباز شوایک اثر یاروسلاو هاشک
طنز دیوانه‌وار و خنده‌دار هاشک درباره جنگ جهانی اول پس از مرگ او در سال 1923 ناتمام ماند، اما الهام‌بخش شورش‌هایی در اروپای شرقی و فراتر از آن بود. هاشک بر اساس تجارب خود در درگیری و روایت ماجراجویی‌های وحشیانه در داستان پیاده‌نظام فراموش‌نشدنی هاشک، ایده جنگ را به‌عنوان نهایت پوچی انسانی تثبیت کرد. جوزف هلر اغلب می‌گفت که رمان تبصره ۲۲ بدون کتاب هاشک هرگز نمی‌توانست وجود داشته باشد. نازی‌ها و کمونیست‌های شوروی کتاب را ممنوع کردند، اما ترکیبی از ظرافت و انعطاف شوایک آخرین خنده را بر لب روشنفکران سامیزدات چکسلواکی نشانده بود که روح آن را منعکس می‌کردند و به تأثیر آن در انقلاب 1989اشاره می‌کردند.
سرگذشت ندیمه اثر مارگارت اتوود
رمان مارگارت اتوود نویسنده کانادایی نوع بسیار متفاوتی را از پادآرمان‌شهر آمریکایی ارائه می‌دهد که در آن یک دیکتاتوری مسیحی منحرف و بنیادگرا کنترل کشور را به‌دست گرفته است. این کتاب با صدای آفرِد روایت می‌شود، زنی که متوجه می‌شویم جزء دسته ندیمگانی است که برای اطمینان از تولیدمثل برای مقابله با نازایی رو به رشد در جمعیت اسیرند. این رمان به طنز آیین‌های پاک‌دینان مسیحی در فرهنگ آمریکایی، استفاده ابزاری و کنترل بدن زنان می‌پردازد. به‌شکلی گسترده‌تر، این اسطوره معاصر از قدرت استبدادی است، اینکه چگونه چنین قدرتی افرادی را که تحت تأثیر آن هستند تغییر شکل می‌دهد.
چیزها از هم می پاشند نوشته چینوا آچه‌به
چینوا آچه‌به ماموریت خود را به عنوان نویسنده در این می‌دانست که به خوانندگان آفریقایی نشان دهد وطن‌شان، قبل از ورود استعمار غرب، زندگی تاریک و بی‌داستانی نبوده است. مهم‌ترین کتاب او مفهوم برساخته آفریقا را در نگاه غربی‌ها فرو می‌ریزد. داستان حماسی قهرمان کُشتی و رهبر قبیله اوکُنکو فرهنگ ناب نیجریه و قبیله ایگبو را نمایش می‌دهد -جامعه‌ای که با نفوذ استعمار تضعیف شده است. رمان آچه‌به دعوتی است هم به دفاع از افریقا و هم افزایش آگاهی. او در این کتاب روحیه فزاینده تعیین سرنوشت در این قاره را به‌تصویر میکشد و همچنان یک نقطه عطف سیاسی خودمختاری و استقلال است.
کاندیدای منچوری اثر ریچارد کاندون
این رمان اولین بار در سال 1959 و در میانه جنگ سرد منتشر شد و داستانی مهیج درباره ریموند شاو، اسیر جنگی سابق، برنده مدال افتخار کنگره و پسر یک خانواده سیاسی برجسته ایالات متحده است که با شستشوی مغزی از سوی یک روان‌شناس چینی تبدیل به قاتلی ناخواسته در توطئه‌ای کمونیستی علیه کره شمالی می‌شود.
فیلمی که از روی رمان در سال 1962 اقتباس شد پس از ترور جی.اف. کندی در سال 1963 به مدت 25 سال از نمایش منع شد.
پسر بومی اثر ریچارد رایت
ریچارد رایت به دوستش ویلیام فاکنر نوشت که آمریکایی‌های سیاه و سفید درگیر «جنگی بر سر ماهیت واقعیت» هستند. رایت درگیری خودش را در آن جنگ در رمان پسر بومی در سال 1940 به روایت درآورد که در سه هفته اول 250 هزار نسخه فروخت. این رمان درباره بیگر توماس، اهل جنوب شیکاگو در دهه 1930، است که دو زن، یکی سفیدپوست و دیگری سیاه‌پوست را به‌قتل می رساند. این کتاب به سیاسی‌کردن حقوق بشر کمک زیادی کرد و همچنان یک مرجع کلیدی برای آن است.
میدل مارچ اثر جورج الیوت
شاهکار جورج الیوت که در سال‌های قانون اصلاحات بزرگ ۱۸۳۲ و درست پس از جانشین آن قانون اصلاحات ۱۸۶۷ نوشته شد، تمام مفاهیم ظریف اخلاقی و اقتصادی پیشرفت ویکتوریایی را به‌چالش میکشد. شخصیت‌های الیوت در این کتاب اعتقاد مشترکی دارند که می‌توانند جهان را به مکانی بهتر تبدیل کنند. رمان، بی‌سر‌و‌صدا و ناگزیر، تا حد زیادی این ایمان را یک توهم باطل نشان می‌دهد.